Sevgi Soysal’ın Yürümek Romanından Hareketle Kadın Sorunlarına
Bakış
Özet
Türk Edebiyatı’nın önemli yazarlarından olan Sevgi Soysal, kısa yaşantısına birçok eser ve çeviri sığdırmıştır. Eserlerinde kullandığı teknikler, ele aldığı konular ve cesur ifadeleri dikkat çeker. Romanlarında kadın olmanın getirdiği sorunları ve bu sorunların kaynaklarını göstermeye çalışan Sevgi Soysal’ın; özellikle kadın kahramanların yaşantıları üzerinden kadınlara yönelik sorunları edebî metne taşınmaktadır.Yazar, bu yönüyle edebî bir eser oluşturmanın yanında sosyolojik açıdan önemi büyük tespitlerde de bulunur. Toplumun devamını sağlayan, toplumdan etkilenen ve toplumu etkileyen ‘kadın’ toplumsal yapının temel parçasıdır. Kadınlar, bu toplumsal yapının içerisinde kimi zaman tutunma sorunu yaşasalar da gelişen ve değişen medeniyet ortamında bu sorunu günden güne aşmayı başarmışlardır. Türk edebiyatında roman türünde kadına; Tanzimat’tan Cumhuriyet’e kadar dönemin içinde bulunduğu siyasal, sosyal ve toplumsal koşullar ışığında farklı roller biçilmiştir. Romanlarda kadın; hakları ve görevleri erkekler tarafından belirlenen, bireysel kimliğinin farkında olmayan bir konumdan; sorgulayan, düşünen, emek veren, üreten, yazan bir konuma doğru evrilmiştir. Bu gelişme kuşkusuz ki eğitim ve öğretim ile doğru orantılıdır. Türk Edebiyatı’nın kadın sorunlarına yer veren önemli yazarlarından olan Sevgi Soysal’ın ilk romanı Yürümek; eğitim ve psikoloji, kadın ve erkek eşitliği, cinsellik, toplumsal sorunlar, evlilik, annelik ve fizyolojik özellikler bakımından kadınların yaşadıkları sorunları romandaki otuz üç kadın karakter üzerinden işlemektedir. Yürümek romanındaki ana kadın kahraman Elâ’dır. Baştan sona kadar kadının rolünü, etkin olan cinsiyetler arasındaki ilişki ve ahlakla ilgili sorunları ele alan bu roman; kadına belli rolleri biçen toplumsal düşüncelere doğrudan tepki göstermektedir. Bu çalışmada, Sevgi Soysal’ın Yürümek romanından yola çıkarak kadın kişiler tanıtılacak, değerlendirilecek; bu değerlendirmeyle Soysal’ın Yürümek romanında yer alan kadın sorunları tespit edilerek bütüncül bir değerlendirmeye ulaşmak nihaî hedef olacaktır. Bu amaçla çalışmada betimsel model kullanılacaktır. Çalışmanın örneklemini ise Yürümek romanındakadın sorunlarını yaşayan karakterler oluşturacaktır. Romanın üzerinde edebiyat tarihi, edebiyat kuramları ve sosyoloji alanında yapılan okumalara istinaden esere dönük edebî eleştiri ve sosyolojik eleştiri yönteminin ilkelerinden faydalanılacaktır. Sevgi Soysal’ın Yürümek romanındaki kadın karakterler farklı değişkenlerden yola çıkılarak, kadın sorunlarının varlığı göz önünde bulundurularak incelenmeye çalışılacaktır. Sonuç olarak Türk edebiyatının önde gelen kadın yazarlarından Sevgi Soysal’ın ilk romanı Yürümek’teki kadın sorunlarının tespitiyle edebî eserlerden yararlanılarak kadın sorunlarına dikkat çekmeye ve toplumsal bir genellemeye varılmaya çalışılacaktır.
1 Uzm. Şenay Meral Zeytin, Bülent Ecevit Üniversitesi, Türk Dili ve Edebiyatı
